Dù đã được kiểm soát, song nguy cơ lớn nhất trên rau quả đối với người tiêu dùng vẫn là thuốc bảo vệ thực vật (BVTV).

Ông Nguyễn Xuân Hồng, Cục trưởng Cục BVTV cho biết, qua kiểm tra 50 mẫu rau ăn sống (xà lách, rau mùi, húng và rau diếp), kết quả cho thấy, có 29 mẫu rau, chiếm tỷ lệ 58% có phát hiện dư lượng thuốc BVTV, 42% rau phát hiện kim loại nặng nhưng tất cả đều trong giới hạn cho phép. Tỉ lệ rau quả nhiễm thuốc BVTV của nước ta vào khoảng 6 – 7%. Cục BVTV nhận định, dư lượng thuốc BVTV phát hiện nhiều nhất trong các loại rau ăn lá như rau muống, rau cải ngọt, rau ngót và đậu đỗ. Nhóm cải bắp, rau ăn củ và rau ăn quả là loại ít phát hiện thuốc BVTV vượt mức tối đa cho phép. 

Dù kết quả kiểm tra các mẫu rau của Cục BVTV đều trong ngưỡng cho phép, song Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Thị Xuân Thu vẫn tỏ ra lo lắng, rau ăn sống có phát hiện thuốc BVTV ở ngưỡng không gây độc hại nhưng tồn dư ở mức độ nhỏ, tích lũy dần thì sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe nếu không loại bỏ bằng cách rửa sạch hoặc nấu chín. Tuy nhiên, ông Hồng cho rằng, về cơ bản, rau quả sản xuất trong nước là an toàn đối với người tiêu dùng. Cũng qua kiểm tra, cơ quan này đã khoanh vùng 15 loại thuốc BVTV và 6 hoạt chất phát hiện thường xuyên trong mẫu rau củ được kiểm tra có nguy cơ vượt ngưỡng cao. Tất cả các mẫu thuốc này đều đã đưa vào chương trình giám sát và bắt buộc phải phân tích kỹ lưỡng, sẽ tăng cường tần suất lấy mẫu kiểm tra vào dịp cận Tết Nguyên đán.

Ngoài ra, từ đầu năm đến nay đã có 1.545 mẫu hàng được phân tích, kết quả khá khả quan với chỉ 0,8% số mẫu (12 mẫu) chủ yếu là rau quả tươi có sử dụng thuốc BVTV. Trong số này chỉ 1,2% mẫu phát hiện có thuốc BVTV vượt ngưỡng cho phép. Cục trưởng Nguyễn Xuân Hồng nói: "Từ nay đến cuối năm, lượng rau củ nhập khẩu vào nước ta sẽ lớn nên tần suất lấy mẫu rau củ kiểm tra sẽ cao hơn, chặt hơn để kiểm soát tốt hơn các tồn dư thuốc BVTV có trong hàng hóa nông sản”. Tính đến thời điểm này, hàng hóa nông sản có nguồn gốc thực vật nhập khẩu vào Việt Nam được nhập từ 59 quốc gia và vùng lãnh thổ nhưng mới chỉ có 13 nước được công nhận, được phép xuất khẩu vào Việt Nam. Ông Hồng cho biết, còn 46 quốc gia, vùng lãnh thổ nữa, nếu từ nay đến ngày 31-12 không thực hiện đăng ký thì sẽ dừng nhập khẩu. Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuân Thu cũng yêu cầu, đối với các quốc gia chưa đăng ký xuất khẩu vào Việt Nam cần phải tăng cường giám sát, kiểm tra hàng hóa. Hết hạn đăng ký, nếu quốc gia, vùng lãnh thổ nào không đăng ký sẽ kiên quyết dừng nhập khẩu.

Liên quan đến các thực phẩm khác, Cục Quản lý chất lượng nông lâm thủy sản đã lấy 54 mẫu mực khô tại Quảng Ninh, Nha Trang và TP Hồ Chí Minh để kiểm soát ATTP. Kết quả chỉ có 1 mẫu mực nhiễm Chloramphenicol vượt ngưỡng cho phép. Còn theo Cục Thú y, mặc dù đã chỉ đạo rất quyết liệt song đến thời điểm này, các đơn vị của Cục từ 3 tuần nay vẫn chưa hề tìm thấy trường hợp nào có lợn tiêm thuốc an thần để lấy mẫu kiểm tra. 

Cục này đang tiếp tục chỉ đạo theo dõi giám sát chặt chẽ quá trình vận chuyển, giết mổ lợn nhằm phát hiện chất an thần có trong lợn để sớm làm rõ thông tin. Mặc dù, Cục Thú y khẳng định, đã huy động tất cả lực lượng vào cuộc song bà Nguyễn Thị Xuân Thu cho rằng, người vận chuyển gia súc như lợn không thể có biện pháp khác thay thế ngoài việc tiêm thuốc an thần. Nếu không tiêm, thì không thể sử dụng phương pháp gì để có thể vận chuyển lợn còn sống đi xa được. 

Bởi vậy, bà Thu yêu cầu, trong thời gian tới, Cục Thú y cần nghiêm túc và rốt ráo trong việc này. Vì có lấy được mẫu thịt để phân tích thì mới có câu trả lời cho người tiêu dùng, rằng lợn tiêm thuốc an thần để vận chuyển có ảnh hưởng gì không. Ngoài ra, các cơ quan chuyên môn đứng đầu là Cục Thú y cũng cần sớm đưa ra kết luận, chất lượng gà loại thải nhập lậu có an toàn với người sử dụng không, và sẽ ảnh hưởng như thế nào? Cũng theo bà Thu, trong tháng 12 các cơ quan trực thuộc Bộ NN&PTNT sẽ chú trọng tăng cường lấy mẫu rau xanh, hoa quả để kiểm tra dư lượng thuốc BVTV, thịt và thủy sản để kiểm tra các yếu tố về chất lượng ATTP.